Với việc xác định rõ mục đích và yêu cầu của việc kiểm điểm tự phê bình, phê bình và đánh giá, xếp loại chất lượng hàng năm là để các cấp ủy, tổ chức đảng, tập thể lãnh đạo cơ quan, đơn vị và từng cá nhân tự soi, tự sửa lại mình, từ đó đề ra các giải pháp phát huy ưu điểm, khắc phục hạn chế, khuyết điểm trong lãnh đạo, quản lý, điều hành và thực hiện nhiệm vụ; làm căn cứ để thực hiện các nội dung về công tác cán bộ; góp phần nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức đảng và đảng viên. Trong kiểm điểm phải khắc phục tình trạng nể nang, né tránh, ngại va chạm, thấy đúng phải kiên quyết bảo vệ, thấy sai phải quyết liệt đấu tranh; nhận diện, xác định rõ những biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, "tự diễn biến", "tự chuyển hóa". Thực hiện đánh giá liên tục, đa chiều, theo tiêu chí, bằng sản phẩm cụ thể, có sự so sánh giữa các vị trí tương đương và công khai kết quả...
Do đó ngay sau khi nhận được Hướng dẫn số 02-HD/TU, ngày 30/11/2018 của Tỉnh ủy Đồng Nai về việc kiểm điểm, đánh giá, xếp loại chất lượng hàng năm đối với tổ chức đảng, đảng viên và tập thể, cá nhân cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp. Ban Thường vụ Huyện ủy đã ban hành Hướng dẫn số 16-HD/HU ngày 16/01/2019 về việc kiểm điểm tập thể, cá nhân cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp và đánh giá, xếp loại chất lượng tổ chức đảng, đảng viên năm 2018 của huyện Cẩm Mỹ và triển khai thực hiện đến các chi, đảng bộ cơ sở.
Qua triển khai thực hiện cho thấy các chi, đảng bộ cơ sở đã ý thức được tầm quan trọng của việc kiểm điểm tự phê bình và phê bình đối với tập thể và cá nhân trong năm 2018; các cấp ủy đã triển khai kịp thời, đúng đối tượng, không có tổ chức đảng và đảng viên thuộc diện đánh giá nhưng không thực hiện đánh giá năm 2018, cụ thể: có 34/34 chi, đảng bộ cơ sở đã đánh giá, đạt 100% (Trong đó: Hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ: 07/34 chi, Đảng bộ, đạt 20,59%; Hoàn thành tốt nhiệm vụ: 27/34 Đảng bộ, đạt 79,41%), và 228/230 chi bộ trực thuộc đạt 99,13%, có 02 chi bộ miễn đánh giá lý do mới thành lập (Trong đó: Chi bộ Hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ: 41 chi bộ, đạt 17,98; Chi bộ Hoàn thành tốt nhiệm vụ: 185 chi bộ, đạt 81,14%; Chi bộ Hoàn thành nhiệm vụ: 02 chi bộ, đạt 0,88%). Đối với đảng viên đã thực hiện kiểm điểm 3.644/3666 đảng viên, đạt tỷ lệ 99,40%, chưa đánh giá 22 đồng chí (Trong đó: Đảng viên đủ tư cách hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ: 566 đ/c, đạt 17,32%; Đảng viên đủ tư cách hoàn thành tốt nhiệm vụ: 2.920 đ/c, đạt 80,13%; Đảng viên đủ tư cách hoàn thành nhiệm vụ: 132 đ/c, đạt 3,62%; Đảng viên vi phạm tư cách: 26 đ/c, chiếm 0,71%).
Năm 2018, công tác đánh giá chất lượng tổ chức cơ sở đảng và đảng viên đã thực hiện tốt việc gắn công tác đánh giá với việc thực hiện “học tập và làm theo tư tưởng, tấm gương đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”, việc lấy ý kiến quần chúng nhân dân về thực thi công vụ và kết quả thực hiện Quy định 76-QĐ/TW của Bộ Chính trị. Kiểm điển tự phê bình và phê bình theo tinh thần nghị quyết Trung ương 4 (khóa XII), việc thực hiện văn hóa trong Đảng, do đó công tác đánh giá trong năm các chi, đảng bộ đã có nhiều chuyển biến tích cực, các đồng chí là lãnh đạo chi bộ, cơ quan đã đánh giá được những mặt mạnh, những khuyết điểm hạn chế của mình để có hướng khắc phục cho năm sau, công tác tự phê bình và phê bình đã được phát huy tốt, tình trạng né tránh, nể nang đã giảm đáng kể, dân chủ được phát huy.
Công tác đánh giá được đảm bảo khách quan, đúng quy trình và phân cấp theo đúng quy định, cụ thể: Đối với phân loại các chi bộ trực thuộc và đảng viên, năm 2018 các chi, đảng uỷ cơ sở có thẩm quyền quyết định phân loại chi bộ trực thuộc và đảng viên của chi bộ, tuy nhiên để đảm bảo đúng với tinh thần chỉ đạo của Tỉnh uỷ và Huyện uỷ, trước khi các cấp uỷ cơ sở có quyết định phân loại tổ chức đảng và đảng viên, Ban Thường vụ Huyện uỷ đã thành lập Tổ giúp việc Huyện ủy thực hiện việc rà soát, thẩm định và có ý kiến góp ý, hướng dẫn kỷ cho cơ sở trước khi cơ sở thực hiện quyết định phân loại, trong đó chú ý đến việc tổ chức lấy ý kiến các chủ thể tham gia đánh giá, đánh giá cán bộ và chính quyền trước, việc tổng hợp biên bản và các biểu mẫu theo từng nội dung lấy ý kiến, tỷ lệ phần trăm kết quả phân loại đối với tổ chức đảng và đảng viên, tập thể lãnh đạo quản lý, tập thể cấp uỷ, cơ quan, tổ chức đảng…, sau khi cơ sở hoàn thành việc nhận xét phân loại Ban Tổ chức Huyện ủy tiếp tục tổng hợp trình Ban Thường vụ Huyện ủy xem xét cho ý kiến đối với từng tổ chức cơ sở đảng và đảng viên, do đó kết quả đánh giá của các cấp uỷ chi, đảng bộ cơ sở đảm bảo đúng yêu cầu đề ra của Huyện uỷ cũng như tinh thần chỉ đạo của Tỉnh uỷ.
Đối với phân loại các chi, đảng bộ cơ sở: Sau khi có kết quả tự nhận của các cấp uỷ cơ sở, Ban Tổ chức Huyện ủy đã tổng hợp báo cáo hội đồng thẩm định và tổ chức lấy ý kiến của các chủ thể tham gia theo đúng thành phần đối với kết quả đánh giá chất lượng tập thể cấp uỷ và tổ chức cơ sở đảng, sau đó Ban Tổ chức Huyện uỷ tiếp tục tổng hợp tham mưu trình Ban Thường vụ xem xét, đánh giá và phân loại tổ chức cơ sở đảng năm 2018. Ban Thường vụ Huyện uỷ căn cứ kết quả nhận xét của hội đồng thẩm định, ý kiến nhận xét của đoàn kiểm tra Huyện uỷ về kiểm tra thực hiện nghị quyết cuối năm đối với các Đảng uỷ xã, ý kiến góp ý của các chủ thể tham gia đánh giá, qua đó Ban Thường vụ Huyện uỷ xem xét quyết định nâng, hạ mức hoặc quyết định giữ nguyên đảm bảo đúng thực chất của từng tổ chức cơ sở đảng và Ban Thường vụ Huyện uỷ đã quyết định chọn 20% chi, đảng bộ hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ để khen thưởng theo quy định.
Một trong những nguyên nhân để đạt được hiệu quả cao trong công tác đánh giá tổ chức cơ sở đảng và đảng viên năm 2018 đó là:
Năm 2018 việc đánh giá và phân loại tổ chức cơ sở đảng và đảng viên được phân cấp về thẩm quyền quyết định phân loại từ đó đã phân nào đánh giá đúng và sát với thực tiễn ở cơ sở, từng bước nâng cao trách nhiệm của các cấp uỷ và đảng viên trong việc đánh giá chất lượng tổ chức đảng và đảng viên đặc biệt là việc thực hiện các chỉ tiêu nghị quyết chi, đảng bộ cơ sở đề ra, không còn tình trạng đùn đẩy, né tránh, phó mặc cho cấp trên trong quyết định phân loại tổ chức đảng và đảng viên.
Có sự phối hợp chặt chẽ và có trách nhiệm giữa các ban đảng, Văn phòng Huyện uỷ và các cơ quan liên quan trong việc hướng dẫn, thẩm định kết quả thực hiện nghị quyết của các cấp uỷ cơ sở, từ đó đã giúp cho cấp ủy các chi, đảng uỷ cơ sở nắm chắc những hạn chế thiếu sót trong quá trình triển khai thực hiện nghị quyết, giúp cho các cấp ủy thực hiện tốt việc kiểm điểm tự phê bình và phê bình đối với tập thể, cá nhân cũng như giúp cho Ban Thường vụ Huyện ủy có nhận xét, đánh giá, phân loại chất lượng tổ chức cơ sở đảng và đảng viên năm 2018 đạt yêu cầu, đảm bảo tính khác quan, sát với nhiệm vụ chính trị đã đề ra của huyện.
Một trong những điểm nổi bật so với năm 2017 đó là các đồng chí Uỷ viên Ban Chấp hành Đảng bộ Huyện phụ trách địa bàn đã phát huy tốt trách nhiệm của mình, đã tập trung nghiên cứu kỷ nội dung hướng dẫn số 02-HD/TU ngày 30/11/2018 của Tỉnh ủy nên trong quá trình dự kiểm điểm tập thể cấp uỷ, đánh giá tổ chức đảng và đảng viên ở địa bàn nơi mình phụ trách có hiệu quả, việc gợi ý nội dung đánh giá, phân loại tổ chức đảng và đảng viên có chiều sâu, sát với tình hình thực tế của từng địa phương, những ưu điểm và hạn chế khó khăn trên từng lĩnh vực được nêu rõ, cán bộ lãnh đạo quản lý đã kiểm điểm làm rõ trách nhiệm, vai trò lãnh đạo của mình trên từng lĩnh vực được phân công phụ trách, chất lượng đánh giá có nhiều chuyển biến so với năm 2017. Đặc biệt trong quá trình kiểm điểm Ban Thường vụ Huyện ủy đã có văn bản gới ý và chỉ đạo kiểm điểm sâu đối với những tập thể, cá nhân trong quá trình thực hiện nhiệm vụ có đơn thư tố cáo, quy chế dân chủ chưa tốt, chính quyền hoạt động chưa tốt, việc nêu gương của người đứng đầu còn hạn chế, đảng viên vi phạm bị xử lý kỷ luật và thực hiện nhiệm vụ chuyên môn còn chậm trể...
Đặc biệt là về đánh giá, xếp loại chất lượng tổ chức đảng, đảng viên và tập thể, cá nhân cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp năm 2018. Ban Thường vụ Huyện uỷ ban hành quyết định cụ thể hoá bộ tiêu chí chấm điểm về thực hiện nghị quyết đối với từng loại hình chi bộ và cán bộ lãnh đạo quản lý theo phân cấp quản lý, do đó năm 2018 việc đánh giá tổ chức đảng và đảng viên đã có tính định lượng cụ thể, không còn cảm tính như các năm trước.
Bên cạnh những kết quả đạt được, năm 2018 việc kiểm điểm, đánh giá phân loại tổ chức cơ sở đảng và đảng viên còn có một số hạn chế như sau:
- Đối với việc kiểm điểm tự phê bình và phê bình:
Một số cấp ủy xây dựng báo cáo kiểm điểm tự phê bình và phê bình chưa bám sát các tiêu chí đánh giá theo đề cương hướng dẫn của Tỉnh ủy và Huyện ủy, do đó nội dung đánh giá chưa toàn diện; một số cấp ủy khi kiểm điểm chưa nêu bật được hạn chế đã khắc phục xong, hoặc chưa khắc phục được sau khi kiểm điểm theo Nghị quyết Trung ương 4 Khóa XII của năm trước, chưa nêu rõ được nguyên nhân và trách nhiệm của tập thể, cá nhân trong hạn chế, do đó qua thẩm định của tổ giúp việc Huyện ủy đã có hướng dẫn cơ sở chỉnh sửa, bổ sung; việc xây dựng kế hoạch khắc phục sửa chữa còn chung chung, chưa có thời gian và phân công nhiệm vụ cụ thể để thực hiện; một số cấp ủy thực hiện quy chế dân chủ chỉ đạt khá, chính quyền chỉ phân loại khá, tổ chức đảng chỉ hoàn thành tốt nhiệm vụ nhưng khi kiểm điểm đồng chí đứng đầu cấp ủy, chính quyền vẫn nhận đảng viên hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, một số cấp ủy triển khai kiểm điểm tập thể và cá nhân cấp ủy còn chậm.
- Đối với việc đánh giá, xếp loại chất lượng tổ chức đảng, đảng viên và tập thể, cá nhân cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp:
+ Việc lấy ý kiến của các chủ thể tham gia đánh giá chưa triển khai kịp thời, nội dung lấy ý kiến của chủ thể tham gia đánh giá cùng cấp và cấp dưới mất nhiều thời gian nhưng chưa đem lại hiệu quả, các chủ thể tham gia đánh giá chủ yếu là đồng ý với kết quả của chủ thể đánh giá, không có ý kiến nhận xét hay góp ý hoặc còn ngại va chạm, né tránh khi nhận xét đánh giá đối với cấp uỷ cấp trên.
+ Chế độ báo cáo có chi, đảng bộ chưa quan tâm phối hợp thực hiện đúng thời gian quy định, việc họp xét và điều chỉnh kết quả phân loại chưa kịp thời, thời gian nộp báo cáo chậm làm ảnh hưởng đến việc tổng hợp và báo cáo kết quả đánh giá của huyện cho Tỉnh uỷ.
+ Một số chi đảng bộ trong quá trình xét phân loại tổ chức đảng và đảng viên và tập thể lãnh đạo hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ chưa đúng với hướng dẫn của cấp trên, tỷ lệ % còn cao so với tổng số chi bộ và đảng viên hoàn thành tốt nhiệm vụ trong chi bộ. Báo cáo thực hiện nghị quyết năm 2018, một số cơ sở chưa đạt chất lượng, không đảm bảo đề cương yêu cầu, biểu thống kê còn thiếu và không chính xác.
Từ kết quả và những thuận lợi, khó khăn nêu trên, Ban Thường vụ Huyện ủy Cẩm Mỹ đề ra một số phương hướng, nhiệm vụ trọng tâm thực hiện trong năm 2019 như sau:
- Đối với đảng viên chưa được đánh giá giao Ban Tổ chức Huyện ủy tiếp tục đôn đốc chỉ đạo các chi, Đảng bộ cơ sở thực hiện đánh giá bổ sung đúng theo yêu cầu, không để đảng viên thuộc đối tượng đánh giá nhưng chưa đánh giá trong năm 2018 và tiếp tục xem xét đề nghị cơ sở điều chỉnh kết quả phân loại tổ chức cơ sở đảng và đảng viên nếu có sai sót hoặc không đúng đối tượng theo quy định.
- Đối với đảng viên vi phạm tư cách và chi bộ hoàn thành nhiệm vụ, các cấp ủy và đảng viên ngày từ đầu năm có kế hoạch và những giải pháp cụ thể để nâng cao chất lượng đảng viên và tổ chức cơ sở đảng phấn đấu vươn lên trong năm 2019 (có bảng đăng ký cam kết rèn luyện phấn đấu sửa chữa khuyết điểm, có phân công cấp ủy theo dõi và báo cáo kết quả cho cấp ủy hàng tháng, hàng quý).
- Thực hiện tốt việc tuyên truyền, giáo dục đối với những đảng bộ có nhiều đảng viên vi phạm bị xử lý kỷ luật; các Đảng bộ xã thực hiện tốt việc xây dựng kế hoạch để khắc phục những hạn chế khuyết điểm sau khi kiểm điểm tự phê bình và phê bình năm 2018, đặc biệt chú ý về lĩnh vực quản lý đất đai, môi trường, khoáng sản...ngay từ đầu năm, tránh để cán bộ đảng viên vi phạm bị xử lý kỷ luật. Đối với các chi bộ cơ quan thuộc hệ Đảng, đoàn thể và chính quyền cấp huyện và tương đương nghiêm túc xây dựng kế hoạch khắc phục những hạn chế sau kiểm điểm năm 2018, phối hợp chặt chẽ với các cơ quan liên quan và cơ sở để thực hiện tốt nhiệm vụ chuyên môn trên từng lĩnh vực nhằm đảm bảo thực hiện đạt chỉ tiêu nghị quyết đề ra trong năm 2019, đảm bảo chi bộ, cơ quan đơn vị và cán bộ đảng viên hoàn thành tốt nhiệm vụ trở lên trong năm 2019.
- Đối với chi, đảng bộ có số điểm các tiêu chí thực hiện nghị quyết năm 2018 dưới 90 điểm, ngay từ đầu năm 2019 phải tổ chức họp kiểm điểm làm rõ trách nhiệm của tập thể và cá nhân liên quan, đồng thời đề ra chương trình, kế hoạch khắc phục cụ thể trên từng lĩnh vực để phấn đấu khắc phục trong năm 2019, phân công đồng chí Ủy viên Ban thường vụ Huyện ủy phụ trách làm việc với chi, đảng bộ và xây dựng kế hoạch khắc phục từ đầu năm.
- Đối với 02 chi bộ trực thuộc Hoàn thành nhiệm vụ và 03 chi bộ để rớt ấp văn hóa năm 2018, đề nghị các đồng chí Huyện ủy viên phụ trách địa bàn theo dõi, chỉ đạo cơ sở có hướng khắc phục kịp thời.
- Căn cứ vào các văn bản hướng dẫn đánh giá chất lượng đảng viên và tổ chức cơ sở Đảng năm 2018 của Tỉnh ủy, Ban Tổ chức Tỉnh uỷ và văn bản hướng dẫn của Ban Tổ chức Huyện uỷ, Nghị quyết Trung ương 4 (khoá XII), Chỉ thị số 05-CT/TW ngày 15/5/2016 của Bộ Chính trị về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh và công tác tự phê bình và phê bình theo tinh thần Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XII), Quy định 76 - QĐ/TW của Bộ Chính trị, Quy định số 08-QĐ/TU ngày 11/10/2017 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về thực hiện văn hóa trong Đảng tại Đảng bộ tỉnh Đồng Nai, Quy định số 25-QĐi/TU ngày 12/02/2019 về tiêu chí đánh giá chất lượng sinh hoạt chi bộ hàng tháng. Các cấp ủy chủ động hướng dẫn cho các chi bộ trực thuộc và cơ sở mình ngay từ đầu năm 2019 để làm cơ sở cho công tác đánh giá chất lượng đảng viên và tổ chức cơ sở Đảng năm 2019 đạt kết quả cao hơn.
- Phân công các đồng chí Ủy viên Ban Thường vụ, Ủy viên Ban chấp hành Đảng bộ huyện phụ trách địa bàn nắm chắc tình hình hoạt động của cấp ủy địa bàn được phân công; thực hiện tốt hơn nữa việc phân công dự giám sát sinh hoạt các chi, đảng bộ cơ sở và chi bộ trực thuộc năm 2019, cụ thể hóa các đề cương báo cáo thực hiện nghị quyết cho từng loại hình tổ chức cơ sở đảng, làm cơ sở cho việc theo dõi, tổng hợp đánh giá chất lượng tổ chức cơ sở đảng và đảng viên năm 2019.
Nguyễn Tài Hướng